ابعاد «جهاد اقتصادی» (۱5)

جهاد یارانه‌ای یا رایانه‌ای
به گزارش سیدحسین موسوی خبرنگار مناقصه‌مزایده، یکی از ائمه‌ی جمعه در خطبه‌های پیش از نماز اعلام کرد

 «هر کسی به یارانه دسترسی دارد باید بداند جهاد امروز جهاد در دنیای مجازی است و باید از هر راهی که می‌تواند در این جهاد شرکت کند.» البته مقصود وی همان رایانه بود، زیرا بلافاصله بحث وبلاگ‌نویسی را مطرح کرد و گفت همان‌طور که جوانان ما در گذشته با سلاح نظامی از میهن و شرف خود دفاع می‌کردند، امروز دفاع در دنیای مجازی است و جوانان باید در این عرصه به خوبی از عهده جنگ با دشمن برآیند و همان‌طور که پدرانشان نگذاشتند وجبی از خاک میهن در اشغال دشمن باقی بماند جوانان نیز باید این حمله و شبیخون فرهنگی را که در دنیای مجازی بر ذهن و جسم نوجوانان و جوانان ما سایه افکنده دفع کنند و دراین میدان هم سربلند بیرون آیند.
البته این اولین بار نیست که بین رایانه و یارانه اشتباه می‌شود بلکه ایراد اساسی به زبان‌نویسان است که تا یک کلمه‌ای پیدا می‌کنند همه را با آن درست می‌کنند. رای را می‌گویند یعنی حساب! البته «رایانه‌» گرته‌برداری شده از کلمه‌ی فرانسه‌ی ordinateur است. در زبان فارسی میانه (پهلوی ساسانی) مصدر «راینیدن» به معنای «سامان دادن و مرتب کردن» به ‌کار می‌رفته است که اگر این کلمه به فارسی امروز می‌رسید شکل آن به‌صورت «رایانیدن» در می‌آمد.
بنابراین، «رایان» بن مضارع از مصدر «رایانیدن/راینیدن» است. یعنی اگر در زبان پهلوی فرضاً کسی به کسی می‌خواست بگوید که «این را مرتب کن» از کلمه‌ی «رایان» استفاده می‌کرد.
در فرهنگستان دوم، در دهه‌ی 1350 که گرایش به استفاده از واژگان اصیل فارسی داشتند، این مصدر کهن و فراموش شده را احیا کردند و به این صورت کلمه‌ی «رایانه» را ساختند.
 به گفته جولایی، یارانه ترجمه کلمه سوبسید است که در گذشته اعمال می‌شده است واژه یارانه (Subsidy)، در لغت‌نامه به طور کلی کمک رایگان و اعانه (مالی) دولت به مردم در زمان‌های معین معنا شده است و عبارتست از نوعی حمایت دولت از قشر خاصی (در برخی موارد کل جامعه) در دوره‌های زمانی خاص یا اضطراری، به منظور تأمین رفاه اجتماعی از طریق کاهش هزینه‌ها.
سوبسید؛ کمک مالی، اعانه و یا کمک‌های بلاعوض به تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان برخی از کالاها و خدمات نیز معنا شده است. هم‌چنین عنوان شده است که پرداخت کمک مالی (یارانه) می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد مانند پایین نگه داشتن سطح قیمت (از طریق افزایش قدرت خرید واقعی خریداران) و یا حفظ روند تولید یک کالای معین. مدت‌هاست در مورد یارانه‌ی شیر صحبت می‌شود و می‌گویند اگر یارانه شیر قطع شود، هزینه بهداشت بالا می‌رود. صاحبان این نظر، لابد نمی‌دانند که یارانه قطع نمی‌شود بلکه از جیب دلال‌ها بیرون می‌آید و به جیب مردم واریز می شود و شاید هم می‌دانند و طرفدار دلال‌ها هستند!
اما چه ارتباطی بین یارانه و رایانه است؟ این خیلی ساده است چون مردم یارانه خود را از طریق رایانه ثبت و دریافت می‌دارند! اگر رایانه جواب درستی ندهد آن‌وقت از یارانه هم خبری نیست! اگر یک روز سایت بسته شود یا هکرها آن را هک کنند و یا مین main آن به هم بریزد چه کسی جوابگو خواهد بود؟ هم اکنون خیلی‌ها پس از چند دوره اعلام یارانه‌ها خود را سرگردان می‌بینند و هر روز روزنامه‌ها هم مردم را تحریک می‌کنند. البته برخی از این سرگردانی‌ها واقعی است ولی ممکن است خیلی از آن‌ها تبلیغات باشد.
دکتر عادل آذر که در رشته آمار نمره‌های خوبی در دانشگاه امیرکبیر از بنده گرفت و بعدها در اخباری که از درس‌های ایشان می‌رسید این موفقیت‌ها ادامه داشت، معتقد است امکان این‌که سازمان آمار و مدیریت ضعفی داشته باشد کم است ولی فقط دانستن کافی نیست شیطنت عوامل اجرایی یا خودفروختگی برخی از آنان کار را بسیار مشکل‌تر می‌کند. در اولین سال‌ها که کامپیوتر به ایران آمده بود ابتدا در شرکت نفت پیاده شد و مثلاً لیست حقوق‌ها کامپیوتری شد ولی بعد بازرسان متوجه شدند چند دانشجوی کامپیوتر که اوایل پول صبحانه نداشتند و گرسنه بر سر کار می‌آمدند ناگهان صاحب میلیاردها ریال سرمایه و دارایی شدند. پس از بازرسی معلوم شد با یک نکته کامپیوتری، مبالغ حقوق و اضافه کاری به حساب خودشان واریز می‌کردند و چون همه به کامپیوتر اطمینان داشتند و بدون دخالت دست، شعار آن‌ها بود هیچ کس اعتراضی نمی‌کرد! الان هم رایانه‌ها ممکن است دست‌کاری شوند به طور واضح شما می‌بینید که بلیت الکترونی پریده! یعنی بسیاری از راننده‌های شرکت واحد مخصوصاً غیر خطی تندرو همگی روی دستگاه بلیت الکترونیکی را که با قیمت زیادی هم خریداری و نصب شده پارچه گرفتند و با اصرار از مردم تهران پول می‌خواهند! در مترو علاوه بر دستگاه بلیت‌خوان، مأمور هم گذاشته‌اند تا بلیت‌خوان‌ها را کنترل کند باز هم کافی نبوده دوربین هم بر سر بلیت‌خوان‌ها و مأمورها گذاشته‌اند! و یا این‌که آمار مسافران نوروزی مثلاً 70 یا 90 میلیون سفر اعلام شد ولی بسیاری از اتوبوس‌ها هم برای کساد نشان دادن سفرهای بیرون شهری لیست ده دوازده نفره می‌دهند بعد ساعت‌ها مسافران را علاف می‌کنند و در میدان‌های شهر کمی می‌گردند و تا اتوبوس را پر نکنند راه نمی‌افتند! معلوم نیست اگر آمار گردشگران اضافه شود آیا آمار اصلی به ۱۸۰ میلیون سفر هم خواهد رسید؟ این مثال‌ها نشان می‌دهد که اگر یارانه را دولت می‌پردازد ولی رایانه‌ها آن را به حساب می‌برند و قابل دریافت می‌کنند و برعکس هم هست رایانه‌ها همه چیزشان اگر مرتب باشد ولی پولی را دولت تخصیص ندهد از رایانه‌ها هم کاری بر نمی‌آید.